60 min in de praktijk…
Praktische, belichaamde filosofie
Help de patiënt zichzelf te helpen…
E-Health opvolging via videoconsult
60 min in de praktijk…
Praktische, belichaamde filosofie
Help de patiënt zichzelf te helpen…
E-Health opvolging via videoconsult
Patiënten met langdurige klachten hebben meestal een lange en uiteenlopende ervaring met medische zorg. Dikwijls zonder succes. Soms door de aangeboden zorg maar meestal omdat de patiënt of de omgeving nog niet klaar was om het aanbod te accepteren of om erin te geloven. Het is belangrijk dat, indien er geen duidelijke diagnose kan worden gesteld, de patiënt tot het punt is gekomen dat hij of zij accepteert dat de klachten geloofwaardig zijn, ook zonder medische objectivering.
Uitgangspunt van de opleiding is het herstel van de zelfredzaamheid van de patiënt door hem/ haar tot een ‘actiënt’ te maken, diegene die niet meer ‘geduldig ondergaat’ maar actief zijn/ haar herstel in handen neemt.
Dat kan pas wanneer hij/ zij gelooft daartoe in staat te zijn en opnieuw een eenheid wordt.
De shift van een lichaam hebben naar een lichaam zijn, is het keerpunt.
In de YESBODY-opleiding vertrekken we van de onderliggende problematiek die het herstel van patiënten met langdurige klachten kan bemoeilijken of verhinderen. Niet van het ‘behandelen’ van de klacht.
Wie pijn heeft of voortdurend moe is, zal zijn aandacht daarop richten en is minder toegankelijk voor begeleiding en advies betreffende de onderliggende (dis)functies. Een energiebesparend functioneren is een eerste voorwaarde voor herstel en vermindering van klachten.
De patiënt is er zich niet (of niet meer) van bewust dat zijn manier van bewegen, het bewegingspatroon, de klachten bestendigen of zelfs verergeren.
Na een functionele analyse kan een beleid worden aangeboden dat tot een meer natuurlijke manier van bewegen leidt. Het opbouwen van meer bewegen en sterker worden komt pas daarna.
De YESBODY-methode is gebaseerd op technieken zoals het aanleren – of beter het laten voelen – van een natuurlijke manier van bewegen. Dit doen we deels door ‘touch-training’, zeker middels het geven van “representatie manipulerende cues”. Dit zijn ‘hints’ om de gebruikelijke wijze van houden, vervormen, bewegen en zich verplaatsen in de ruimte stilaan te leren vervangen door efficiëntere. Middels talige (na-denken) en niet-talige hints (vóór-beelden) kan de gebruikelijke wijze van functioneren ten goede worden aangepast.
De omgeving, de significante derde of het werk: de patiënt leeft niet alleen op een onbewoond eiland. Willen we succes behalen, dan zullen we de rol van de bredere omgeving moeten onderkennen én betrekken indien nodig.
De patiënt ziet nog andere zorgverstrekkers zoals o.a. huisartsen of specialisten en vertelt hen soms verschillende verhalen of klachten. Daaruit kunnen andere of tegengestelde adviezen worden gegeven. Dat is nefast voor het herstel.
We pleiten dan ook voor eenzelfde taal voor de diverse zorgverstrekkers, gebaseerd op een gezamenlijk plan van aanpak.
Om de communicatie goed te laten verlopen hebben we een ‘veldenmodel’ uitgewerkt. Een veldenmodel helpt het in kaart brengen van alle mogelijke indicatoren op diverse gebieden om vandaar uit de communicatie, ook met de patiënt, te stroomlijnen.
Hieronder zie je een voorbeeld van de twee elkaar overlappende modellen, dat voor de artsen en dat voor de kine. Hoe te gebruiken en hoe op een gestructureerde manier te communiceren en te rapporteren zodat een gezamenlijke taal kan ontstaan, komt in de opleiding aan bod.
Beide veldenmodellen, dat voor de artsen geschreven in 2010 en dat voor de kine gepubliceerd in 2020 vindt u onder downloads.
De wetenschap ‘an sich’, en de medische wetenschap in het bijzonder, kent een razendsnelle evolutie. Bevindingen uit diverse disciplines doorkruisen en bestuiven elkaar. De patiënt en het soort klachten zijn niet meer zoals decennia geleden. Het terrein waarop we ons begeven, alsook de aanpak, is zowel verruimd als gespecialiseerd. Waar vroeger een patiënt ziek of gekwetst was, vinden we ons nu meer terug in de Engelse overlappende termen: disease, illness en sickness.
Dr. Eite Veening, PhD in de filosofie, maakte er een puzzel van met de termen “ob-ziek”, “sub-ziek” en “soc-ziek” (www.triadism.org).
Ob-ziek: er is een diagnose op basis van objectieve bevindingen.
Sub-ziek: er zijn subjectieve klachten en functiestoornissen.
Soc-ziek: de mens als sociaal wezen, de omgeving speelt een rol.
Zo kan iemand kanker hebben (ob-), moe zijn (sub-) en ontstaan er klachten door de zorgen om toekomst, gezin en werk (soc-). Volgens Eite Veening is de patiënt driemaal ‘ziek’ of niet…
Om te kunnen helpen moeten we met de diverse velden aan de slag. Ons terrein? De nadruk ligt op de ‘illness’, de sub-ziekte. Die is gekoppeld aan de functionele problemen, aan hoe bewogen wordt, aan hoeveel (hoe weinig?) bewogen wordt. Niet los van de ‘sickness’ factoren, de soc-ziekte aspecten. Steeds in samenspraak met de arts in zijn/ haar specifiek domein, de ‘disease’, de ob-ziekte.
Hoe goed we ook ons werk doen, hoe gedegen en efficiënt onze aanpak is, niets weegt zoveel door als de tijd die de patiënt thuis doorbrengt of op het werk. De tijd in onze praktijk is minimaal in vergelijking met de uren buiten de praktijk. Het is dus aan de patiënt zelf om er iets van te maken.
We stellen het zo: wij bieden de kans tot herstel door middel van tal van technieken die de patiënt moeten helpen om een en ander in een breder kader te zien en om zijn/ haar veerkracht te versterken. De patiënt zorg voor het herstel.
Maar hij/ zij hoeft het niet alleen te doen. Hier een ‘overzicht’ van het beleid:
Daarnaast geeft opvolging via beeldbellen ons de kans de patiënt in de thuistijd beter te begeleiden en te ondersteunen wanneer hij/ zij het moeilijk heeft of meer info wil.
Belangrijk is ook een passende aanpak van de ‘ja-maar’ problematiek. Praktische filosofie leert om de juiste vraag te stellen (en niet het antwoord te zoeken) vanuit de gedachte dat, wat nu waar is, dat niet meer zal zijn wanneer de omstandigheden veranderen.
In het onderdeel ‘Beweeg-reden’ leer je over hoe we kunnen zijn als mens, als patiënt, als zorgverstrekker. Neem bijvoorbeeld Baruch Spinoza (1632-1677) van wie we enkele gedachten als ‘eed’-vorm hebben gegeven. De techniek om dit toe te passen – bij het begeleiden van actiënt wordende patiënten – is een belangrijk onderdeel van de methode.
De filosoof Ludo Abicht scheef, nu bijna twintig jaar geleden: “Wanneer deze gevallen door een gerichte voorlichting en door de nadrukkelijke uitnodiging tot medewerking aan het genezingsproces zijn opgestaan, zal een ingrijpende revolutie in ons denken over ziekte en genezing hebben plaatsgevonden”.
Daarop aansluitend hebben we de eed van Spinoza voor kinesitherapeuten, in de rol van bewegingsconsulent, uitgeschreven: “We zullen je leren hoe je jezelf kan leren goed voor jezelf te zorgen”. Conatus en Caute zijn er de twee elementen van.
1. de ‘conatus’
Spinoza bedoelde hiermee dat je door je ratio beter te laten samenwerken met je intuïtie, je een toestand kreeg dat hij ‘Conatus’ noemde. In het Frans vertaald als ‘la joie’ in het Nederlands als ‘macht’. Roger Scruton geeft in zijn boek over Spinoza aan: “Conatus: niet vertaald (sommige vertalers gebruiken ‘streven’ of ‘natuurlijke kracht’)” .
We voelen ons dan veilig en in staat te doen en te laten wat we rustig hebben besloten te doen of te laten.
Ons lichaam zal vanuit deze wijze van zijn en denken een vorm hebben van Lang (blij), Breed (trots) en Diep (ik hoor erbij en heb wat te zeggen).
Door je ratio beter in samenwerking met je intuïtie te gebruiken kan – door de er door bekomen vertraging – je organisme meer kans krijgen tot het opstarten van efficiëntere procedures, tot er gewoon te zijn én tot handelen.
2. ‘caute’
Betekent in het Latijn letterlijk ‘pas op’. Volgens Spinoza heeft iedereen nood aan iemand (of aan iets, aan een methode,…) die van buitenaf een begeleiding/ correctie aanbeveelt of helpt te maken, dit om niet optimale functies en/ of beslissingen in vraag te stellen, dan wel bij te sturen. Als we ervan uitgaan dat deze correcties gebeuren om ons bestwil moeten we er dankbaar voor zijn, hoe vreemd ze soms ook kunnen zijn.
Hierboven een figuur (met dank aan John A. Appleton) die ‘caute’ zou kunnen uitbeelden. Een richting kiezen, hier uitgebeeld ‘vooruit’, doch wel met oplettendheid vanuit jezelf en/ of andere bronnen. “Niet te snel” is dan het ‘let op’ onderdeel.
Hierdoor kunnen de basisattitude van de arts – verwoord in de eed van Hippocrates – en de basisattitude van de kinesitherapeut – verwoord in de eed van Spinoza – samen gebracht worden. Gekoppeld aan ICD-, ICF-, en ICPC-criteria kan dan het ‘puzzelwerk’ van professionals omtrent ‘disease, illness en sickness’ vergemakkelijkt wordt. Dit biedt voordelen voor alle betrokkenen, de arts, de kinesitherapeut en zeker ook de nu actiënt geworden patiënt.
Het artikel van Ludo Abicht en het gepubliceerde artikel “Quest for Space” onder downloads.
Gezien we nu veel ervaring hebben met het begeleiden van patiënten via beeldbellen door de grote hoeveelheid beschikbaar beeldmateriaal, alsook door de uitgeschreven handleidingen kan een en ander middels ons Whereby.com/yesbody-kanaal, tot drie cursisten tegelijk. Er is een boek beschikbaar met het overzicht en een boek met de handouts voor de actiënten.
Face-to-face kan wel in Gent en op de veilige, voorgeschreven wijze.
Hier een intake formulier waarin je voor een stuk je voorgeschiedenis (opleidingen, ervaringen…) kan plaatsen, de vragen waar je mee worstelt en wat je precies verwacht van onze begeleiding.
Dag- en weekendcursussen kunnen uiteraard ook op aanvraag, echter pas wanneer dit veilig kan.
Wat hier geschreven staat is beperkt, maar we hebben een PDF-formulier met meer info. Vraag het gerust aan. Wil je daarna meer persoonlijke info dan kan dat in een 15 gratis videogesprek van 15 minuten. Klik dan bovenaan op jan@yesbody.be en mail ons je naam en telefoonnummer. We nemen daarna contact op via mail.
Je kan dan virtueel op onze deur kloppen op een vooraf afgesproken tijdstip via www.whereby.com.
Body in Peace en de Doctoral thesis zijn verkrijgbaar via https://www.shopmybooks.com/BE/nl/author/jan-b-eyskens .